26 april 2015 Ik neem vandaag Jewel mee naar tante Diny. Ze vindt hondjes altijd leuk, dieren in het algemeen. Maar met mijn oude hondje Xena, die ze steevast Skiena noemde had ze ook veel op. Die mocht altijd mee op vakantie naar tante Diny. En dat vond ze ook altijd erg leuk. En dus had ik me voorgenomen om met tante Diny en Jewel een stukje de bossen in te gaan. Maar dat plan moest ik bijstellen. Met tante Diny gaat het niet zo goed, ze wil haar medicijnen niet innemen. Haar bloedverdunners en plastabletten niet. En dat is niet goed voor haar. Ze is hartpatiënte, heeft een pacemaker en een lekkende hartklep. Bij de laatste controle bleek, dat haar hart erg achteruit aan het gaan is. Doordat ze geen medicijnen inneemt, houdt haar lichaam vocht vast. Ze kan haar goede schoenen niet meer aan en daarom heeft ze van die pantoffels. Ook worden haar enkels dik en is ze erg gauw moe als ze een stukje moet lopen. En daarom maar een stukje toeren met de auto, dat vindt ze altijd leuk. Ze is graag in de bossen. In de auto heeft ze een heel verhaal over een bos en toen het nog anders was en als ze zo liep, dan liep ze langs een huis. Omdat ik vaak bij haar in Frankrijk was en haar iedere week aan de telefoon had, toen ze in Frankrijk woonde, wist ik dat ze het over de wandeling had die ze bijna dagelijks maakte. Vertrek bij haar huis, de heuvel af naar beneden, naar het strandje, over het strand, langs het meer naar hotel Golf du Limousin, omhoog naar het gehucht Auphelle en dan de steile klim naar de straat van het Lottissement waar ze woonde. En dat zei ik dus. Ze kijkt me bedenkelijk aan: "Ja, ik denk het wel, wat zijn de bomen toch mooi, ze zijn nog nooit zo mooi geweest." Tante Diny is niet in haar normale doen. De verhalen zijn niet te volgen en ze kan zichzelf ook niet volgen. Ze begint een zin, maar maakt hem niet af. We stoppen bij de Reebok, een restaurant in de bossen, dat ik nog niet kende. Maar de mensen daar kennen tante Diny wel. Ze is hier wel eens met iemand van Catharinenberg geweest. Ik parkeer de auto en we wandelen naar binnen. Ze is kortademig, benauwd en erg moe als we aan een tafeltje gaan zitten. Gelukkig is het niet druk. En heb ik Jewel bij me, die tante Diny even afleidt. Cappucino en een appeltaart. Ja dat is lekker, maar ik bestel maar 1 stuk appeltaart. Ze weet niet wat ze ermee moet. Ze knoeit en knoeit. En stopt geen hap in haar mond. Jammer van de lekker appeltaart. Ze veegt haar mond en handen af aan een servet, die ik uit haar tas gehaald heb. En daar gaat ze weer. Vouwen. En uiteindelijk begint ze ook aan haar jas. Daar is ze een hele poos mee bezig. Ik laat haar maar doen. Ze zegt niet veel en ik laat het maar zo. Ik merk dat ze moe is. Plotseling kijkt ze op, en zegt: "Ik zou willen, dat ik eens een keer nou jou toe kon. Daar kom ik al lang niet meer, ik ga er nooit eens uit. Neem je me mee?" En dan kijkt ze naar de tafel en is stil. Ik ben even met stomheid geslagen. Een brok in mijn keel. "Ja, tante Diny, als het weer eens mooi weer is, kom ik je halen en dan ga je met mij mee, naar mijn huis in Veldhoven. Want ik ben Anne-Marie." "Oh, ben jij Anne-Marie, ik wist niet dat jij er was?", zegt ze. Ik reken af en ga met tante Diny en Jewel terug naar Catharinenberg. Ze gaat lekker in een stoel zitten en wil Jewel op schoot. Van mij mag het.
Dan zegt ze: "Ik ben alles kwijt." En bij mij valt het kwartje. Ze zegt dit wel vaker en ik begin me te realiseren, dat ze bedoelt dat ze in haar hoofd van alles kwijt raakt, niet zozeer haar spullen. Ze begint te huilen en ik leg mijn camera weg, zet Jewel op de grond en pak haar eens stevig vast. Ze weet niet goed waarom ze huilt. Maar ik troost haar en als ze wat gekalmeerd is, zet ik haar aan tafel, bij de andere dames. Heidi, de verzorgende, is druk bezig met tafel dekken en tante Diny zegt haar, dat ze haar een knuffel wil geven. Dat laat Heidi zich geen 2 keer zeggen. Ze loopt naar tante Diny, omarmt haar en tante Diny zegt: "Het is nat bij mijn ogen, maar dat komt van binnenuit." Ik heb een brok in mijn keel. Wat vind ik het jammer, dat ik hier geen foto van gemaakt heb. Maar het moment is in mijn geheugen gegrift.....
3 Comments
Maandag 13 april 2015 Vandaag hebben we een verwenbon geregeld voor tante Diny. Die verwenbon houdt in, dat Rosi Mak, de miMakker van Catharinenberg er anderhalf uur is voor tante Diny. Ik ga naar haar toe, want ik wil er foto's van maken. Als ik binnenkom, is Rosi ook net binnen en begroet tante Diny. Ik zeg niets, ga op een stoel tegenover hen zitten, pak mijn camera en speel de buitenstaander. Tante Diny klaart helemaal op en is echt blij Rosi te zien. Ik geniet van mijn tante, wat is ze blij. en die lach..... Zo vrolijk, heb ik haar lang niet meer gezien, wat doet Rosi haar goed. Tante Diny wordt opslag weer serieus en begint over een pijntje hier en een pijntje daar. Rosi luistert even en gaat dan op het tafeltje staan. Eerst doet tante niets, maar dan is het toch wel grappig, wat Rosi allemaal doet. Rosi wil van het tafeltje af, maar dat lukt niet, ze vraagt de hulp in van tante Diny, die eigenlijk ook niet weet wat te doen. Samen komen ze er wel uit. Een omarming doet wonderen! Tante Diny wil wel een stukje gaan wandelen, maar zegt dan ineens: "Dadelijk komt Anne-Marie en dan kan ik niet weg." Ik sta perplex..... ze heeft helemaal niet in de gaten dat ik er ben, ik heb haar nog niet begroet. Wauw, ik slik even... Ze draaien om en komen terug gelopen. Plots ziet tante Diny me en met dat vingertje wijst ze me aan. "Ik weet het wel, wie je bent." "Oh ja?", zegt Rosi, "Zullen we het samen zeggen." Rosi en ik zeggen samen: "Anne-Marie!" En tante Diny zegt: "Ja!" Maar dan ben ik weer vergeten. Samen lopen ze naar de keuken en gaan aan de rand staan, daar drinken ze hun koffie. Rosi gaat in alles met tante Diny mee. Zo mooi om te zien. Ik doe niet meer mee.... Het is gewoon heel bijzonder om Rosi bezig te zien met tante DIny, gewoon een draadje en tante heeft de grootste lol. Je ziet de inspanning op haar gezicht als ze het bolletje op aan het rollen is. Deze gezichtsuitdrukking ken ik, zo van, ja maar dat wist ik wel. Of, maar dat ken ik wel. Rosi applaudisseert want ze heeft het bolletje helemaal opgerold en de ketting uit de knoop gehaald. Zo mooi om hun beider handen te fotograferen. Ik ben een toeschouwer, maar wat heb ik respect voor Rosi. Een onderonsje en dan ziet ze mij ineens weer met de camera, maar snel is het weer weg..... Tante Diny wordt onrustig en begint te lopen.... Een uur de volle aandacht is ook wel vermoeiend. Rosi gaat daarin met haar mee. Wat tante Diny wil, dat doet ze. Van de stoelen, naar de tafel, naar de vensterbank, weer naar de stoelen. Er moet een kussen in de stoel gelegd worden voor haar rug. Die wordt achter de kussen van de stoel gelegd.... Tante Diny wordt moe, dus Rosi pakt haar koffer erbij en samen met tante Diny maakt ze die open. Daarin zit een gitaartje en daar speelt ze een muziekje op. Van Rosi kreeg ik een dag later een mail, met daarin het volgende.... "Nadat mevrouw moe was geworden van alle gesprekken en dingen die we samen deden, haalde ik m’n gitaartje uit de kist, en speelde: daar aan de waterkant…. Mevrouw luisterde intens. Toen het klaar was vroeg mevrouw: ‘ maar speelt u ook andere melodieën dan die ouwe liedjes”?...." Na anderhalf uur nemen tante Diny en Rosi hartelijk afscheid van elkaar. Ik mocht weer getuige zijn van een bijzonder ontmoeting tussen een miMakker en mijn tante Diny. Rosi Mak is voor mij heel bijzonder. De rustige lieve warme manier waarop zij met tante Diny omgaat, zo hartverwarmend.
Maandag 6 april 2015 Het is 2e Paasdag en ik heb me voorgenomen vandaag naar tante Diny te gaan. Ik ben er een poosje niet geweest, omdat of zij of ik ziek was. Of als ik ging mijn camera niet bij me. Vandaag heb ik een afspraak gemaakt met mijn nicht Maria. Zij kan net als tante Diny erg goed patchworken of quilten. En samen konden ze daar veel over praten, tot tante Diny, haar gezichtsvermogen verloor. Maria heeft voor tante Diny een onafgemaakt stuk patchwork, die dan in haar geluksdoosje kan. Ik haal tante Diny op, ze is prachtig aangekleed, met haar nieuwe broek, bloesje en jasje. Gelukkig zei Rowan, want net nadat ik gebeld had dat ik zou komen, begon ze aan haar kleding te fröniken, een teken dat het niet lekker zit of zo en dan gaat ze zich omkleden. Ik leg tante Diny uit, dat we thee gaan drinken bij Maria. En ze kijkt me eens bedenkelijk aan. Ik leg haar uit wie Maria is. We rijden naar haar toe en tante Diny verward Maria met Wini een ander nichtje van mij, die ook in dezelfde wijk gewoond heeft, maar nu verhuisd is. Als we voor de deur staan, kent ze het niet, terwijl ze vaak bij Maria is geweest. Langzaam komt het besef en ik denk dat ze Maria toch even herkent heeft. Maria zet een kopje thee voor ons en haalt de quilt die niet af is tevoorschijn. Tante Diny vindt het prachtig en kijkt er eens goed naar. Het contrast, de duidelijke kleuren, dat kan tante goed zien. Ze vertelt hele verhalen, maar Maria en ik kijken elkaar regelmatig aan en moeten af en toe ook erg lachen. Het hele verhaal is geen touw aan vast te knopen! Ze bekijkt het werk eens kritisch en aan alle kanten. Ook tegen mij heeft ze het over het patchwork, maar dit monnikenwerk, laat ik mooi aan anderen over. Alhoewel ik dus een schitterend sprei met sterren, gemaakt door tante Diny op mijn bed heb liggen! Even goed de rand bekijken. Ze praat en praat... oh heerlijk om haar weer eens zo te zien. Ze probeert de quilt op te vouwen. Ik kijk en verbaas me over de onkunde. Terwijl ze altijd in de textiel heeft gezeten. Altijd gewerkt in lingerie en kledingzaken, waar opvouwen een tweede natuur is.... tante is het verleerd...... Ze legt de quilt op haar schoot en zegt dat ik eens goed moet kijken en verder is alles weer onsamenhangend. Maar ze geniet en dat vinden Maria en ik alleen maar leuk. Maria laat haar laatste quilt zien, Robin's Nest. Ze heeft er 2 jaar aangewerkt en ik vind hem fantastisch. We zijn zeer benieuwd naar de reactie van tante Diny In eerste instantie geen reactie, hoe hard ik ook oh en ah roep. Pas als Maria hem echt zowat onder haar neus "duwt", reageert ze. Ik vind het maar raar. Ze is niet zo enthousiast als over de vorige quilt, terwijl deze vele vele malen mooier is. Wat een werk, en wat is die mooi! Eindelijk komt tante Diny los en begint te vertellen. Maria laat de verschillende technieken zien. Het doet tante Diny wel wat, maar ze kan het niet meer uiten. En toch zie je dat dit patchwork, zoals zij het altijd noemde, iets bekends bij haar losmaakt. "Je moet het zo doen en zo doen", en ze wrijft over de quilt. Maar wat je zo moet doen? Geen idee. En dan onder het vertellen, gaat ze de quilt weer opvouwen. En weer weet ze niet hoe ze dat het beste kan doen.... Je ziet haar denken. Dan de eeuwige zakdoek, ze wil hem in haar zak van de broek stoppen, maar Maria vindt de jaszak een beter idee en vraagt tante Diny of ze haar mag helpen. Ze praat met Maria, wrijft over haar benen, trekt haar broekspijp omhoog en wijst iets aan aan haar handen. Maar waar het nu precies overgaat, geen idee, maar je ziet dat ze geniet van de 1 op 1 aandacht die ze krijgt en dat Maria naar haar luistert. Dat is heel belangrijk voor tante Diny, laten weten, dat je naar haar luistert, ook al is het zo onsamenhangend wat ze vertelt en komt ze vaak niet op de woorden. Halverwege een zin, gaat ze over op een ander onderwerp omdat ze het woord niet meer kent. Dan na ongeveer anderhalf uur, zie je tante Diny in zichzelf keren. Ik zie aan haar dat ze moe wordt en vraag haar of we zullen gaan. Ja, dat wil ze wel. Maar omdat ze zo'n goede dag heeft, besluit ik met haar nog een beetje door de bossen te rijden en iets te gaan eten bij Klein Speijk. Een schot in de roos. Ze geniet. Aan de andere kant van onze tafel, buiten dus, zit een jonger stel met een zwarte labrador pup. Die af en toe komt kijken bij het raam. En tante Diny reageert daar op.
Wanneer ze weggaan, nemen ze nog even afscheid van tante Diny. Het was een fijne middag. Nog steeds maandag 9 februari 2015 Van het koffiedrinken in de Hermitage breng ik tante Diny naar Het Grote Huis. "Naar huis", zoals ze zelf zegt. En daar ben ik blij mee, dat betekent, dat het in de Huiskamer voor haar toch als een beetje thuis voelt. We komen binnen en Mary Jane, de verzorgende wacht haar al op. "Heb je het fijn gehad, Diny?" vraagt ze. "Jazeker", zegt tante Diny en ze lacht. Een goed begin. We gaan naar haar kamer, om haar jas en tas weg te bergen en gaan dan naar de huiskamer. Tante Diny is moe en gaat even lekker in een stoel zitten. Mary Jane bespreekt wat met me over de fysieke en geestelijke gezondheid van mijn tante. Ook zij maakt zich zorgen om haar. Dat is heel fijn om te weten. Ze heeft zelfs de psycholoog gevraagd of die wat handvatten kan aanreiken, omdat tante zo boos kan zijn en omdat ze zich niet wil laten helpen met aankleden. Vooral afgelopen week (natuurlijk was ze ziek en meer in de war) toen ze bijna in haar blootje de huiskamer binnenkwam, terwijl er familie van andere bewoners aanwezig waren en tante Diny er niets van wilde weten, dat dat niet kon en ook niet terug naar haar kamer wilde. Dat deed Mary Jane veel verdriet. Ze vraagt me ook of me opgevallen is, dat tante Diny slechter hoort. En ja, dat was me zeker opgevallen en ik vertel dat ze nog klammig is, rode wangetjes, snel moe en Mary Jane belooft haar in de gaten te houden. En ze schrijft het allemaal op voor donderdag. Ze zegt ook tegen tante Diny, dat ze zorgt dat de arts donderdag eens goed naar haar kijkt. Het is wat druk in de Huiskamer en omdat Mary Jane met een bewoonster bezig is, help ik met tafel dekken. Tante Diny eet haar soep en gelukkig gaat die helemaal op. Ik laat haar een beetje en zit tegenover haar aan tafel. Op advies van Mary Jane maak ik een boterham met aardbeienjam in 8 stukken. Ze raakt blijkbaar in de war als ze mag kiezen en als ze zelf haar boterham maakt. Ik zet het voor haar neer. Het begint goed, ze pakt haar servet, en dan.... niets..... Ze raakt haar brood niet aan. Wil er ook niet naar kijken. Mary Jane vraagt me of ik eens met haar wil praten, want misschien dat ik als haar nichtje het wel voor elkaar krijgt om haar te laten eten. Momenteel wordt er slecht gegeten door de dames van Huiskamer 1. Is ook niet zo gek met al die zieken, maar toch, alles wat er in gaat daar wordt je beter van. "Tante Diny, ik ben het Anne-Marie. Wilt u niet uw boterhammetje eten, anders word u niet beter. Zal ik u helpen met de boterham?" "Ben jij Anne-Marie? Nee, die ben jij niet." "Jawel hoor en ik wil heel graag weer met u gaan wandelen, maar dan is het wel de bedoeling dat u aansterkt en lekker de boterham opeet." Ze wordt wat kribbig. En ze duwt haar bord weg.... oké, dat was dus geen goed begin.... Mary Jane komt naar haar toe, gaat naast haar zitten en legt een arm om haar heen. Liefdevol praat ze op tante Diny in. Ik voel me een buitenstaander, een toekijker, die ongelooflijk veel respect voor Mary Jane heeft. Wat doet ze dit goed zeg.... Tante Diny blijft erbij, ze wil toch niet eten. Of ze iets anders wil? "Nee, laat zo maar staan. Doe ik dadelijk wel." Ze probeert tante nog even over te halen. Prikt een stukje brood aan de vork..... Tante Diny's gezicht betrekt en ze schuift boos de stoel achteruit. Dit gebaar ken ik, nu wordt ze boos. Zo loopt ze ook wel eens weg van tafel. "Ik kan toch zo niet eten!" zegt ze en ze wrijft over haar buik. Het is weer zover, ze heeft last van haar buik. Daar heb ik haar de hele middag nog niet over gehoord. Mary Jane blijft geduldig en liefdevol en praat met haar. Ze wrijft ook over haar buik. Tante Diny trekt een vies gezich naar de boterham. Die wil ze duidelijk nog steeds niet. Maar wonder boven wonder krijgt Mary Jane het voor elkaar. 1 stukje brood eet ze op, maar ze duwt de rest weg. Dit is wel genoeg. "Ik prik nog 1 stukje brood aan de vork en dan kijkt u maar of u dat nog wilt eten," zegt Mary Jane. Je ziet al tante Diny's gezicht dat het daar bij zal blijven. Mary Jane gaat nog even bij de andere dames zitten en tante zit tegenover mij. Ik mag het bordje met het brood niet wegdoen van haar. En ze blijft gewoon zitten. Zou ze nog in de gaten hebben, dat ik er ben? Dat ik Anne-Marie ben? Dat ik foto's maak, heeft ze niet in de gaten. Ze pakt zelf nog 1 stukje brood. En daar zit ze dan, af en toe met haar ogen dicht. Het is een vermoeiende middag geworden voor haar. En ik hoop, dat ze in het moment genoten heeft. Wat heb ik met haar te doen. Ja, zoals ik deze week las bij Alzheimer Nederland: "Ze is niet dement, ze heeft dementie." Aan de andere kant naast haar staat Mary Jane.
Die geeft tante Diny spontaan een knuffel en je ziet, dat tante Diny er van geniet. Wat een heerlijk moment om dit te zien. Ondanks dat ze er alleen voor staat met 6 bewoners, waarvan de helft zo'n beetje ziek of onderwege is, maakt ze even tijd voor een knuffel met tante Diny, die dat zo hard nodig heeft! Het zijn geen top-foto's, het ging te snel en het was er donker, maar toch, de uitdrukking op het gezicht van tante Diny is voor mij ongelooflijk waardevol! Wat ben ik blij, dat ik dit heb mee mogen maken en dat naast de verzorging, toch met de bewoners geknuffeld en gepraat wordt. Dit is zo belangrijk! Ja, hiervoor neem ik graag mijn camera mee naar Huiskamer 1 en ben ik ontzettend blij, dat er verzorgsters zijn zoals Mary Jane. 9 februari 2015 De afgelopen week was wat turbulent. Tante Diny was ziek, een flinke griep had haar te pakken, maar ze wilde niet rustig in bed gaan liggen. Ik heb regelmatig gebeld en hoorde dan dat ze verward was, dat ze flink hoest en dat ze een antibioticakuur had gekregen. Even ben ik vorige week dinsdagavond bij haar geweest, maar ze had niet veel te missen en wist niet goed wie ik was. Gisteren ben ik naar haar toegegaan, ik had er de hele middag voor uitgetrokken. En dus stond ik om kwart voor 3 voor haar neus. Ze kijkt blij op als ze hoort wie ik ben. Vervolgens begint ze flink te hoesten. Ik had al gehoord, dat ze nog steeds flink hoest, dat de arts was geweest, maar dat tante Diny erg opstandig was en dat de arts haar bijna niet kon onderzoeken. De antiobiotica was zondag afgelopen, die werkt nog even door. De arts komt donderdag weer terug. Ik zeg dus tegen haar, dat het fijn is dat de arts is geweest... foutje.... Ze zegt meteen boos tegen me, dat de arts helemaal niet is geweest en dat ze het wel anders gaat doen. Dat ze, die ene gaat vragen (ze bedoelt Maartje) en dat ze met haar wel een afspraak maakt daar (en ze wijst naar de bomen), want daar kan ze wel naartoe lopen (ze bedoelt haar laatste huisartsenpraktijk). Ze zegt: "Hier praten ze allemaal tegen elkaar en niet tegen mij, zo doe je dat toch niet!" Ja, daar ze heeft altijd al een hekel aan gehad, als de arts waar ze is, niet tegen haar praat, maar tegen degene die haar begeleid... Ik probeer het te doorbreken door haar mee te nemen, is het ook weer even wat rustiger in de Huiskamer. Samen gaan we haar spullen halen, dit duurt zeker 20 minuten. Ze heeft een open bloes aan, dus we kleden haar even om in iets warms. Een dun vestje en dat is genoeg, ze wil haar winterjas niet aan.... Praten als Brugman voor ik haar de jas aan heb. Zelfs gedreigd: "Als u die warme jas niet aandoet, dan gaan we niet weg. U bent nog niet beter en u hoeft niet nog zieker te worden!" We gaan een stukje rijden, dat vindt ze altijd fijn en ze geniet van de bomen: "Wat zijn ze mooi hè." We gaan naar de Hermitage, er zit niemand binnen en dat is mooi! Lekker rustig. Ze krijgt een hoestbui en ze pakt naar haar hoofd. "Het zit er zo vol", zegt ze. Ik heb met haar te doen en pak uit haar tas een zakdoek. De tas zit vol met zakdoeken en servetjes. Ik vraag tante Diny, wat ze graag wil drinken. Koffie, cappucino, thee met honing? Ze kijkt me vragend aan. Ik leg uit dat ze cappucino met schuimmelk altijd erg lekker vindt. Ja, dat lijkt haar wel wat. En ze hoort appeltaart, die wil ze wel! De cappucino komt en ze wil er suiker in.... tja, dat is echt iets van het laatste half jaar. En in plaats van dat ze de koffie drinkt, pakt ze het lepeltje en gaat ze de schuim zitten lepelen niet voordat ze er overheen geblazen heeft. Dan komen er mannen binnen, ongeveer een 12 - 14 in totaal en tante Diny wordt afgeleid. Een man vraagt of wij het fijn vinden als hij een foto van ons maakt. Ik vind dat altijd leuk! Ja hier kun je zien, dat ze van die rode wangetjes en waterige oogjes heeft. Af en toe was haar voorhoofd ook echt klam. Nee, ze is niet fit. Weer een flinke hoestbui en ik geef haar haar zakdoek weer. De zakdoek wordt tot een rolletje opgevouwen en ze houdt die even vast, tot ik vraag of ik hem voor haar weer in haar tas wil doen. Ze vindt de appeltaart niet echt lekker. Ik zeg haar dat dat komt omdat ze zo ziek is geweest en dat haar smaak nog niet helemaal terug is, maar dat het wel hele lekkere appeltaart is. "Ja, hij is heel erg lekker," zegt ze, en ze eet verder. Ik geniet van mijn koffie en van mijn stukje appelstrudel en zie ineens in een ooghoek dat tante Diny met haar appeltaart aan het spelen is, helemaal fijn gemaakt. "Vind u de appeltaart niet meer lekker?" vraag ik. En dat ze de appeltaart niet op hoeft te eten als ze dat niet wil. Ik zet hem dan ook weg. Ze moet nu vooral niet tegen haar zin in gaan eten. Ze pakt het servetje, vouwt het op en vouwt dan haar t-shirt om en legt daar het servetje in.. Bij gebrek aan een zak in haar vestje. Ik moet het wel fotograferen, is zo tante Diny, altijd in de weer met de zakdoeken en servetjes! Even nog een slokje water. "Gaan we weer naar huis?", vraagt tante Diny. Ja zeg ik. Als we de jassen gaan halen, zie ik een oude Pfaff trapnaaimachine staan.
Bij mij in de familie van tante Diny's en mijn moeders kant, waren de vrouwen allemaal goed in naaien, handwerken, breien, borduren noem maar op. Dus ik dacht misschien komen er herinneringen boven als we even stil staan bij dit naaimachine. Geen interesse, geen herinnering, niets. Ik dring niet verder aan en we gaan naar de auto. We rijden nog een stukje door de bossen en dan gaan we naar Het Grote Huis. "Ik wil ook wel naar jouw huis!" zegt ze, "maar dat kunnen we ook een andere keer doen, wanneer de zon schijnt." Is goed tante Diny.... Maandag 5 januari 2015. Het weekend voor deze datum kreeg ik een mailtje van Audrey, de dochter van Sylvie, die de dochter is van Louis, de overleden man van tante Diny. Audrey is voor tante Diny, zoveel als een kleindochter maar kan zijn. Audrey is jarenlang samen met haar broer, weken bij tante Diny en ome Louis op vakantie geweest in het prachtige gebied van Lac de Vassivière. Ze schrijft me dat ze Diny graag wil zien, ze heeft haar aan de telefoon gehad en ze herkende haar en sprak Frans. Nu is ze op vakantie in Noord-Frankrijk en wil Diny graag een kus geven en haar dochter Cherline, van bijna 1 jaar, aan Diny laten zien. En of ik daar bij wil zijn. Ik spreek vrij redelijk frans. Eerst heb ik geprobeerd haar tegen te houden, een reis van heen 2 1/2 tot 3 uur en weer terug, terwijl tante Diny haar hoogstwaarschijnlijk niet herkent, is misschien wel wat veel voor haar, haar man Ludovic en de kleine Cherline. Maar ze houdt vol, al ziet ze Diny maar 10 minuten ze wil haar graag bezoeken en dat vind ik zeer bewonderenswaardig en dus regel ik, dat we op maandagmiddag 15.00 uur bij tante Diny terecht kunnen. De eerste ontmoeting tussen tante Diny, Audrey en Cherline. Ja kleine kinderen verrichten wonderen. Voor ze komen ben ik al bij tante Diny en bereid haar voor op het bezoek. "Audrey komt dadelijk op visite, tante Diny. Weet u nog wie dat is?" "Ja, de naam die zegt me wel iets. Die ken ik wel." "Audrey is de dochter van Sylvie, de dochter van uw man Louis," leg ik uit. "Ja, dat kan wel..." Dan..... "Maar waar moet ze dan slapen? En we moeten nog boodschappen doen, voor het eten." Ik zeg haar dat dat allemaal al geregeld is. Dat zit er dan toch nog steeds in. Wanneer iemand bij tante Diny in Frankrijk op vakantie ging, bleef je altijd slapen of op zijn minst eten, want je moest best ver rijden naar haar toe. Dit is toch blijven hangen. De eerste ontmoeting, wat afwachtend van tante Diny en van Cherlline. Even een elkaar aftasten... Ik vraag me dan altijd af, wat ziet tante Diny, ze heeft maar weinig zicht en zegt altijd dat ze het gezicht wel ziet, de contour en de haren, maar de ogen, de mond en de neus niet. Ze ziet niet wie het is, dat moet ze aan de stem horen. Audrey geniet zichtbaar om Diny weer eens te zien. En dat doet me zo goed. Ja, het is goed dat ze hier is. Cherline verplaatst haar aandacht naar de dame aan het hoofd van de tafel en tante Diny zegt: "Ga maar naar je oma toe." Ik zeg: "Tante Diny, Cherline is uw (stief) achterkleinkind, dus u bent de oma. Audrey is uw kleinkind, de kleindochter van uw man Louis." Ze kijkt me in verwarring aan. Gelukkig leidt Cherline tante Diny af. We gaan naar de kamer van tante Diny, waar veel foto's staan, onderandere de foto van de moeder van Louis. Die neemt Audrey in de hand en laat die aan Cherline zien. Tante Diny kijkt toe..... tot nu heeft ze nog geen woord frans gesproken. Ik vraag haar om in het frans te antwoorden. Ze kijkt me verward aan: "Dat kan ik toch niet, het is hier veel te druk." En ze wijst naar haar hoofd. Ach wat heb ik met haar te doen en dus ben ik een uur lang de tolk, van Nederlands naar Frans, van Frans naar Nederlands...... We babbelen wat over koetjes en kalfjes, maar tante Diny begrijpt de gesprekken niet. Ook niet als ik het vertaal. Na minder dan een half uur zie ik het al... de rode blosjes op haar wangen en die zijn deze keer niet van de port, maar van de inspanning. Ik zie gewoon dat ze moe wordt. Toch even Cherline op schoot. Wat een heerlijk lief vrolijk meisje en nee helemaal niet eenkennig. Hier zie ik tante Diny genieten! Cherline kruipt wat rond op de grond en tante Diny maakt zich zorgen dat ze zich ergens aan stoot. Audrey tilt haar op en geeft haar aan tante Diny. "Oeh, ze is zwaar,"en ze geeft haar terug. Je ziet de inspanning op haar gezicht. En dan is ze klaar. Ze zoekt haar tas en stok en wil gaan. Ik zeg haar, dat ik nog graag een foto wil maken van haar met Audrey en Cherline. "Ja, dat doen we", zegt ze, "Zodra ze hier is." "Maar tante Diny, Audrey is er al en Cherline ook, dus we kunnen de foto nu wel maken." "Oh..... Ja, dat is dan wel goed." Er is bijna een uur verstreken en tante Diny heeft nog geen woord frans gesproken. Zo jammer. Maar aan Audrey zie ik dat ze blij is dat ze Diny weer gezien heeft. Ze heeft er ruim 2 en half uur over gedaan om hier te komen en moet die hele weg weer terug naar Noord-Frankrijk onder Duinkerken. Het afscheid is intens en Louis kijkt via de foto mee.... Ja, ik kan me voorstellen, dat het misschien wel de laatste keer is. Samen met tante Diny zwaai ik Audrey, Ludovic en Cherline uit. Het was een bijzondere middag. Tante is gesloopt, ze klaagt over haar benen, want ze heeft zoveel gelopen....??? (Van de huiskamer naar het restaurant en terug..... 100 meter....) Ik breng haar even naar de rust van haar slaapkamer. Even rustig zitten op de lekkere stoeltjes, maar ze zit op het puntje, niks niet rustig.
Wat gaat er in haar om? Je ziet dat het bezoek haar uitgeput heeft. "Heb je het leuk gevonden, dat Audrey met Cherline bij u op visite was?" vraag ik haar. "Ja hoor, maar de volgende keer moeten ze komen wanneer ik er ook ben.... |