Vrijdag 24 januari 2014
Vanmiddag hebben Riëtte en ik afgesproken dat we met tante Diny op pad gaan voor 2 nieuwe fauteuiltjes en een salontafel.
Dit heeft ze zichzelf al beloofd vanaf dat ze verhuisd is. De stoelen, in haar woonkamer zijn al, ik denk, 40 jaar oud en het leer is versleten. Zodra het huis verkocht zou zijn, zou je nieuwe fauteuiltjes kopen.
En dus halen we tante Diny op in het restaurant waar ze gegeten heeft. Ik ben verbaasd dat ze me meteen herkent. Ja, ik had dan ook wel mijn rode jas aan......
In de auto leggen we uit wat we gaan doen. En dat we ook kijken of ze eventueel straks mee kunnen verhuizen naar "Het Grote Huis".
Ze begon bijna meteen te mokken: "Dat kan ik nog niet zeggen, ik heb het daar nog helemaal niet gezien."
Ik: "Jawel tante Diny, ik ben vorige week met u en Maartje in het grote huis gaan kijken en er kunnen 2 stoeltjes in de kamer."
Tante Diny: "Ik ben daar nog nooit geweest en hoe kan ik dan iets uitzoeken als ik niet weet wat ik mee kan nemen, als ik daar naartoe ga. En ik heb nog helemaal geen vragen kunnen stellen. Ik ga nu alleen maar kijken hoor."
Riëtte: "Tante DIny, u bent daar wel geweest met Anne-Marie, maar als u nu geen zin hebt, dan draaien we om en gaan we wel wanneer u weer een keer in "Het Grote Huis" bent geweest.
Tante Diny: "Nee, dat is zonde van de benzine, omdraaien en van de tijd. Ik ga wel kijken."
Het werd een vermoeiende rit, want hoe vervelend is het, als je niet meer weet, dat je al rondgekeken hebt, je enthousiast was en nu niet meer weet, dat je er geweest bent... 1 week later.
Maar we gaan kijken bij Piet Klerkx

Het stoeltje dat ze anderhalf jaar geleden met RIëtte had gezien, was er helaas niet meer. Maar deze fauteuil is ook wel prettig. Een hoge rug, een korte zit en laag, ze kan met de voeten aan de grond!

Maar ik wil hem in stof, dus gaan we deze eens nader bekijken en een mooie stof uitzoeken.

Een mooie paarse kleur of toch het zwart/grijs met rode stofje?

Hola, in deze zit ik niet lekker!

En natuurlijk op zoek naar een leuke salontafel. En dan even tante aan het lachen brengen toch?! Hihi, gekke Anne-Marie, wat doe je nou?
Ik: Schaaltje yoghurt, glaasje jus d'orange en een bakje voor je gebit!

Tante DIny: Maar ik kan deze niet tillen.
Riëtte gaat helpen. Ja het witte tafeltje is van glas en zwaar, maar het grijze houten tafeltje kan tante Diny wel zelf tillen. Dus deze combinatie wordt het.

Deze combinatie, witte tafel, grijze tafel en deze stof!
Wordt het chique of wat?!

De koop wordt gesloten. Tante Diny gaat tekenen.

Vol overgave en concentratie zet tante Diny haar handtekening.

En voor we vertrekken nog even in de juiste stoel gaan zitten. Beentjes op de hocker!
En deze foto wordt in het groot afgedrukt met een foto van de salontafel, zodat ze regelmatig ziet wat ze gekocht heeft... want 10 weken wachten en onthouden, dat is natuurlijk een beetje te veel gevraagd en op deze manier proberen we tante DIny te helpen met onthouden!

17 januari 2014
Vanmiddag een drukke middag.
Tante Diny heeft het de laatste tijd steeds vaker over, dat ze zo alleen is, zo eenzaam. En dat terwijl ze zo vaak van huis is, naar de dagopvang. Iedere dag eten in het restaurant, regelmatig iemand van de familie over de vloer heeft en 4 keer per dag iemand van de verzorging ziet. En toch voelt ze zich heel erg alleen en komt er niemand van de familie.
Daarom hebben Maartje en ik een afspraak met de directrice van Catharinenberg, Ank Mauwen, om een bezoek te brengen aan de gesloten afdeling van Catharinenberg.
Ik vind het spannend, want het is niet niks als je denkt dat iemand waar je voor zorgt, het beste af is achter gesloten deuren.
We bekijken de eenpersoons slaap/zitkamers. De kamers zijn nog best groot. Er kan een bed een paar stoeltjes een tafeltje en een eigen tv in. Je hebt er je privacy. 4 van de 6 kamers hebben eigen douche en toilet.
De woonkamer is gezellig, groot, licht en er is een terras naar buiten, op de begane grond.
Tante Diny is steeds in gesprek met Maartje

Maartje legt haar uit wat we zien, wat ze hier kan doen en vooral, dat ze hier NOOIT alleen is. Dat er altijd iemand is om iets aan te vragen.

Oh deze blik! Geweldig. Hier doe je het toch voor. Ze begint er steeds meer van overtuigd te raken dat het misschien toch wel de moeite waard is om te verhuizen. Ze praat met een nichtje van ons, Jantien, die er werkt en ze vraagt, wat ze moet doen. Dat het hier toch wel leuk is.
Ze vraagt aan een dame die ze op weg naar buiten tegenkomt, wat denk je dat ik moet doen... en die zegt, het is hier zo gezellig.
Ze hoeft natuurlijk niet meteen te beslissen, maar eenmaal buiten, zegt ze tegen Maartje en mij, Ik denk dat ik het toch maar moet doen.
Tja, nu maar hopen dat ze deze gedachte vasthoudt.
Ik neem haar deze middag mee om nieuwe kleren te kopen. En onderweg stop ik even bij de Petruskerk. Ik heb helemaal niks met het geloof, maar vind de bouw van kerken wel erg interessant. Tante Diny gaat graag naar de kerk.
We gaan een kaarsje opsteken voor haar man, Louis, net zoals een paar weken eerder. Nu is er niemand in de kerk en ik kan op mijn gemak mijn tante fotograferen.

Dan gaan we door naar Robben ofzoiets, daar haalt ze altijd graag haar mooie kleertjes en ik ga haar eens in het nieuw steken. Dat heeft ze wel verdiend, een beetje verwennen!
En aandacht, daar houdt ze nog steeds van hoor!

Dit aubergine vest met taupe broek, staat tante Diny echt fantastisch!

Leuk he, ijdel is ze ook nog... Even mijn haren goed doen!

Deze foto's vind ik zelf ook zo leuk, je ziet hoe ze geniet van haar nieuwe kleren en van de aandacht van de verkoopster. En ik... ja ik geniet dan natuurlijk dubbel en dwars! Daarna krijgen we samen een moment van oneenigheid. Ik heb doorgekregen van Riëtte, dat ze kniekousen nodig heeft en die heeft ze genoeg! Nee, luister nou eens naar mij, ik heb genoeg kniekousen. Oké, halen we die niet!
Later hoor ik van Riëtte, dat de lichte kniekousen afzakken.... Volgende week nog eens proberen!
Daarna is het tijd voor een kopje koffie met wat lekkers, daar is tantetje altijd voor in!

Ze geniet. We praten nog wat over de nieuwe kleren en over de trip naar "Het Grote Huis". Ja, ze wil er over nadenken als het in haar hoofd wat rustiger is. En het is misschien toch wel goed om het te doen. Maar ze moet eerst nog nadenken.

Ze speelt met haar sieraden en ik maak een foto, van haar trouwring, het medaillon wat ze om haar hals heeft, dat ze van ome Louis heeft gehad en waar ze een foto van haar en een van Louis in heeft zitten. En het kruisje dat van haar man Louis was en dat ze sinds zijn overlijden om heeft. De laatste tijd verlegt ze haar sieraden steeds, dus dan is ze haar trouwring kwijt, dan haar ketting, dan haar horloge. We vinden het terug op de meest rare plaatsen.

Het regent en dus gaan we niet verder door het dorp. Ik breng tante Diny naar haar appartement en maak een kopje cupasoup. Ja, wat gaat er af en toe allemaal in dat koppie om......
Ik heb meteen gezorgd dat ze wat nieuwe kleertjes aan heeft, dan kan ze die morgen aan als ze voor de eerste keer naar de Woonkamer van de dagopvang gaat. Want vanaf die dag gaat ze 4 keer in de week. De andere kleren gaan meteen, de was in, die heeft ze vermoedelijk al de hele week aan.....
Even heeft ze het weer over "Het Grote Huis". Dat Corrie de overbuurvrouw het wel goed zal vinden als ze daar naartoe gaat. En dat ze dan niet alleen is, want dat ik dadelijk wel weer weg zal gaan.
Ik: Ja, tante Diny, want ik moet nog naar Veldhoven. Dat is nog een half uurtje rijden.
Tante Diny: Oh, sinds wanneer woon jij in Veldhoven?
Ik: Al een poosje....

Ze gaat lekker op de luie stoel zitten en zet hem in ligstand. Praat nog wat tegen me en ik geef haar een flinke dikke knuffel. Ga maar eens lekker rusten, want dat heb je vandaag nog niet gedaan.
Het was een fijne middag, met een vrolijke goedgemutste tante Diny.
Nu maar hopen, dat het goede gevoel over "Het Grote Huis" even blijft hangen.

Zondag 12 januari 2014 ga ik tante Diny en haar jongere zus, tante Roos, ophalen in Oisterwijk om een bezoek te gaan brengen aan Laura & Mark en Emmie. Mijn beide dochters zijn verhuisd en ze willen wel graag hun appartementjes zien.
Laura en Emmie zijn altijd bij tante Diny in Frankrijk op vakantie geweest, vanaf hun geboorte. Voor tante Diny waren ze altijd heel speciaal.
Bij het ophalen begint het al... ze weet niet meer waar ze de cadeautjes voor mijn 3 (jawel, lees 3) dochters liggen. Uh, tante Diny, ik heb 2 dochters, Laura en Emmie.
Regelmatig en dat frequenter, haalt ze mijn 2 dochters door elkaar met de 3 dochters van Riëtte.
Maar we vinden de cadeautjes en we kunnen op pad. BIj het weggaan, valt het leo op, dat de tv weer op een verkeerde zender staat, AV1, het videokanaal. Dat lossen we straks wel op, denkt hij.
Eerst gaan we naar Laura, waar tante Diny nog fit is en volop te vertellen heeft.

Natuurlijk heeft ze het cadeautje bij haar.

En nu even boven het cadeautje lachen.... Moet ik dan zo doen met mijn hoofd... ja grapjes kan ze nog wel maken.

Er wordt gepraat over vroeger. Over de tijd dat ze als kind op de Boxtelsebaan woonden. Over ome Willem, tante Sjoo, ome Tinus en noem maar op.
Het is een mooi gesprek en tante Diny heeft er zichtbaar lol in om over vroeger te praten. En dan ineens gooit ze weer data en momenten door elkaar. Dan is ze weer pas ergens geweest en ik weet zeker dat dat niet het geval is. Ik laat het maar, want het is best heel gezellig.

En dan wordt ze moe. Een gebaar wat ik erg goed van haar ken. Even over haar neus wrijven. Herkenbaar.

.Na een goed uurtje gaan we naar Emmie, die woont hemelsbreed 100 meter bij Laura vandaan. En dus hop in de auto, een kleine 200 meter rijden.
Ze snapt het niet meer als we in de auto zijn. Waar gaan we nu naartoe? Naar Emmie, maar waren we daar niet? Nee, we waren bij Laura.
Natuurlijk speelt haar slechte gezichtsvermogen haar ook weer parten.

Bij Emmie aangekomen, laat Emmie trots de boeken zien, die ze van tante Diny heeft gekregen. De volledige franse en nederlandse ingebonden boeken van Jules Verne.
Ja, zegt tante DIny, als je nog meer boeken wilt, ik heb er nog genoeg in de bibliotheek staan. Kom ze maar halen.
Ik heb daar zo mijn vraagtekens bij, volgens mij zijn die toch echt in Frankrijk gebleven en heeft ze in de bibliotheek, zoals ze haar boekenkast altijd noemt, niet veel boeken meer staan.
"Vroeger" kon tante Diny altijd heel erg enthousiast reageren als je liet zien, dat je iets wat je van haar had gekregen zo mooi in de kast had staan, of als je er iets mee deed.
Het viel me op, dat die enthousiaste reactie er nu niet was, ze reageerde erg mat. En dat is me al eerder opgevallen.
En zie je.... hier doet ze het weer... met haar hand langs haar gezicht.

Hier even een foto van de beide zussen.
Ook tante Roos genoot. Ja, zij kwam vroeger heel veel bij mijn ouders over de vloer. En vond het ook erg leuk om eens te zien, hoe het met mijn dochters gaat.

Even een foto van ons drietjes.... ik, links tante Roos en rechts tante Diny. Hihi!

Ook Emmie even op de foto met tante Diny.
En hier wordt ook weer gezellig gekletst, maar is vooral tante Roos met Emmie in gesprek, tante Diny haakt af. En keert in zichzelf.

Die tas die tas.... die moet altijd binnen bereik zijn. Het lijkt wel of dat haar houvast met de werkelijkheid is.

Ja, naar het restaurant geweest, meteen opgehaald om naar Laura te gaan, bij Laura geweest en dat allemaal zonder dutje... dan zak je wel even weg. Zeker als je de gesprekken niet meer kunt volgen.....

Vanuit Emmie gaan we naar ons huis, waar ik beide dames heb uitgenodigd voor een kopje erwtensoep met pannenkoeken. Ze vinden het een feest.
Heerlijk gezeten bij mij aan tafel, genieten ze.
En ik ook, want het is me gelukt om beide tantes een fijne dag te bezorgen.

Helaas weet tante Diny 's woensdag al niet meer dat ze bij mij en Laura & Mark en Emmie is geweest.
Toen we tante Diny thuis brachten, toch maar even weer naar de tv gekeken. Die gaat ook iedere keer van zender af. Dan drukt ze op de tv of op de afstandsbediening weer op een "verkeerde" knop en vervolgens geen beeld, geen geluid of beiden niet.
Ik heb de tv weer aan de praat gekregen, maar de daaropvolgende week, is Riëtte weer bezig geweest met het geluid en 2 dagen later Maartje met het beeld...
Ja, ze houdt ons goed bezig.
Maar, het was al met al een fijne zondag!

Een middagje op de thee bij tante Diny.
Gelukkig is ze weer wat fitter, de plastabletten doen hun werk en tante is al een paar kilo afgevallen. Gelukkig ook niet meer zo buiten adem als ze gaat lopen.
Het duurt even voor ze thee gaat zetten. Ze loopt alle kamers door. En uiteindelijk zegt ze, ja het lukt me vandaag niet om thee te zetten.
Ik ga haar helpen, kom samen thee zetten.
Ze kijkt, draalt, weet de theepot niet te vinden. En staat bij de koelkast.

Ik maak een foto en vraag, wat bent u aan het doen.
Tante Diny: "Ja, wat ben ik aan het doen?"
Ik: "U gaat thee zetten"
En vervolgens doet ze de koelkast open. En weet niet meer wat ze daar zoekt.
We gaan samen de theekoker aanzetten en samen op zoek naar de theepot en theezakjes. Dan zegt ze, dat ze dat andere niet meer kan. En ze wijst op het koffiezetapparaat.

De slimmerik, ze wil gaan zitten. Ik zeg dat zij het water op moet schenken en dat ik kijk. Een bodempje water en ze is klaar. Ja, dat is nog niet 1 kopje thee. Ik help haar door te kijken hoever ze is met het water in de theepot, ze ziet het echt niet meer. En eindelijk hebben we thee.
Dit heeft alles bij elkaar 25 minuten geduurd.
De koekjes en de chocola heb ik zelf maar bij elkaar gesprokkeld uit de kast...

Lekker snoepen, dat kan ze nog wel. Mooi licht van buiten valt hier op haar gezicht. Ik kan niet anders dan met de 50mm proberen een mooie foto te maken met de kerstboom en de prachtige lichtjes achter haar.

En babbelen. In het begin van ons theekransje heeft ze nog babbels genoeg. Ik leg haar nog maar eens uit dat het huis in Frankrijk verkocht is.
Ja, ze wist het wel. Maar ze wist niet meer dat ik het haar de week ervoor verteld heb en dat we samen een middagje op pad zijn geweest.....

De laatste foto vind ik echt een mooie foto. De oogjes staan helder, de boom met de lichtjes achter haar. Ja hier lijkt ze wel een beetje de "oude".

Een week van bellen met notaris, makelaar en notaris in Frankrijk. Stukken over de erfenis vertalen, ook samen met Monique de ambtelijke taal proberen te ontcijferen. Met tante Diny naar de gemeente om haar handtekening weer te legaliseren... ze dacht dat ze bij de notaris haar handtekening ging zetten voor de verkoop van haar huis. Ik liet het maar zo en zorgen dat op maandag voor 4 uur alle papieren per express richting Frankrijk zijn...... en dan komt vrijdag 27 december na een paar spannende dagen het verlossende telefoontje van de makelaar in Frankrijk. Het huis is verkocht.
En dus neem ik tante Diny zondag 29 december 2013 mee, ga gezellig wat met haar drinken en zoek een moment om haar te vertellen, dat het huis in Frankrijk niet meer van haar is.

Ik neem haar mee naar de Petruskerk. Ze gaat graag naar de kerk, maar is er niet geweest tijdens de kerstdagen. Samen kijken we naar de kerststal. Ze is stil.

Ik vraag haar of ze een kaarsje voor Louis, haar overleden man, wil aansteken en dat wil ze wel.

Ik steek voor haar het kaarsje aan en geef het in haar handen, en dan weet ze niet meer wat ze met dat kaarstje aan het doen is. Ze ziet niet waar ze het neer moet zetten, dus heb ik haar even geholpen.

Daarna gaan we naar Meneer van Eijck, lekker een glaasje gluhwein en wat hapjes. Ze geniet en dan vertel ik dat haar huis verkocht is.
Haar gezicht klaart op en ze zegt blij: "Oh kom je me ophalen om naar mijn huis te gaan, dan kan ik die mensen mijn sleutels geven. En dan kan ik afscheid nemen, want dat heb ik niet gedaan.
Ik: "Nee, tante Diny, ik kom u niet halen, want de makelaar en de notaris hebben dat allemaal geregeld. En het is niet naast de deur, we rijden zomaar niet naar Frankrijk."
Tante Diny wordt boos: "Dat zeggen jullie nou wel, maar het is helemaal niet zo ver hier vandaan. Je bent er zo."
Het heeft geen zin het uit te leggen. Ik probeer het wel, maar het heeft geen zin. Van boos slaat ze zo om naar verdrietig en zielig en op die manier probeert ze toch weer om me zo ver te krijgen dat ik haar naar Frankrijk breng.
Ik begrijp het best hoor, het valt ook niet mee. Het is ook allemaal best vlug gegaan en nu is het huis ook niet meer van haar.
Toch gezegd, dat ze dadelijk wat nieuwe meubeltjes kan gaan kopen. Want dat vroeg ze de dag ervoor aan Riëtte. Dus ik denk speel ik daar op in.
Nee hoor, ze wil op vakantie. Want Jij en Maartje en Riëtte, jullie gaan toch ook op vakantie.
Al met al werd het een ongelooflijk vermoeiend gesprek.
Tante Diny wil afrekenen en terwijl ik ga betalen en me omdraai, zie ik haar bezig met haar portemonnee. Dat is me toch wat, die portemonnee en dus hup er een paar foto's van gemaakt. Zich niet bewust van de drukte is ze bezig met het opruimen van haar portemonnee!

Eigenlijk wil ik naar huis, maar omdat de middag toch niet zo gegaan is als ik had gehoopt, besluit ik samen met haar in een andere eetgelegenheid, Lieve Lente, een soepje te gaan eten. En de middag anders en vrolijker af te sluiten. Gelukkig het lukt. We sluiten de dag af met een Irish Coffee.
Dat dronken we altijd samen in Frankrijk. Ze had altijd in de kast achter het gordijn in de gang een fles Jameson staan, speciaal voor de Irish Coffee. En nu ik het aan haar voorstel, weet ze niet meer wat dat is. Ik heb het haar uit moeten leggen.
Maar genieten doet ze er wel van... zie die rode wangetjes!
En ze lacht en daarmee sluit ik het jaar 2013 af. Een lachende tante Diny.

De foto's van de portemonnee geven me de aanleiding om in 2014 iedere keer wanneer ik haar tref, mijn camera mee te nemen en zo haar verhaal te vertellen.
Ik weet wel, dat ik moeite heb met Alzheimer, wat is het een rare "Ziekte", niet te vatten. En daarom probeer ik er een mooi beeldverhaal van te maken. Om het voor mijzelf duidelijk te maken.
Een beeldverhaal van een tante die me heel dierbaar is.

Tussen alle bedrijven door hebben Maartje, Riëtte en ik, modern als we zijn, een groeps whatsapp aangemaakt, zodat we zodra er iets speelt, we het meteen van elkaar weten.
De maand december staat in het teken van vocht vasthouden bij tante Diny. Haar gezicht wordt dikker, haar voeten lijken wel op olifantenvoeten en ze is ontzettend kortademig. Ze kan moeilijk lopen. Maartje gaat verscheidene keren met haar naar de huisarts. Ze krijgt plastabletten bij en Maartje houdt goed in de gaten of ze afvalt of nog meer aankomt.

Op woensdag 18 december is er in de woonkamer een kerstdiner met introducée en ik ga met tante Diny mee.
Wanneer ik haar bel om haar op te halen, zegt ze dat ze al klaar is en met haar jas aan klaar staat. "Doe die jas nog maar even uit tante Diny, want ik moet eerst nog een half uur rijden en dan hebben we nog tijd voor een kopje koffie."
Wanneer ik na een half uur bij haar aan kom, is ze zich nog aan aan het kleden. Ze weet maar niet wat ze aan moet trekken en dus toch maar even geholpen. Op de stoel naast het bed liggen schone en gedragen kleding door elkaar. Ik heb het maar even zo gelaten. Riëtte gaat op zich nemen om de was te doen, want we merken dat ze het wasmachine niet meer kan bedienen. De strijk is ook al zoiets. laatst heeft ze uren het strijkijzer aan laten staan.....

Tegen 12 uur vertrekken we naar de woonkamer. Daar zijn meer mensen met introducées.

We zitten aan een gezellige tafel, waar onze tegenover tafeldames het hoogste woord voeren. Een toast op het kerstdiner en tante Diny krijgt haar wijntje. Ja, dat krijgt ze blijkbaar altijd wanneer ze gaat eten. Een keer heeft ze gezegd dat ze voor het diner een apperitiefje wil en sindsdien, zit tante iedere middag in de woonkamer aan de rode wijn!

Ik maak me even wat zorgen, omdat ze absoluut niet weet wat ze met het glas waar het voorgerecht in zit aan moet. De dame naast haar, een vrijwilliger, helpt haar en dan heeft ze het door. Ja, je ziet op de foto's wel goed, dat ze flink wat vocht vasthoudt. Vooral haar gezicht is echt dikker.

Er wordt tante Diny gevraagd om mee te gaan dansen, maar ze heeft het niet in de gaten. Rode wangetjes van de wijn.... Volgens mij is ze moe.

Maar ze geniet van de dame die voor haar een frans chanson zingt. Maar ze kan het niet meezingen. Je ziet dat ze geniet.

Zo'n dag zonder rustmomentje is toch wel vermoeiend, maar dan zingt de dame enkele liederen die iedereen mee kan zingen en tante Diny is weer van de partij

Een geslaagde middag.
Moe maar voldaan ben ik naar huis gegaan. Gesloopt want ondanks de gezelligheid en het lekkere eten, is dit ook voor mij erg vermoeiend.
En toen ik thuiskwam had de makelaar gebeld. Eindelijk nadat ik 2 weken eerder geinformeerd heb hoe het nou eigenlijk zit met de verkoop van het huis, krijg ik te hore.... 27 december wordt het koopcontract getekend, maar eerst moet de erfenis van ome Louis nog afgerond worden....

Ondertussen ben ik bezig met de verkoop van het huis, een heel gedoe. En tante Diny kan ik er niet echt bij betrekken, ze denkt steeds dat ze naar Frankrijk gaat, naar de notaris, want die is hier maar de berg af, dat is niet zover. Dat we een dag zouden moeten rijden, gaat er bij haar niet meer in.
Er moet een volmacht getekend worden, dat heeft heel wat voeten in aarde. Eerst moet het vertaald worden, door een beëdigd vertaler en dan met tante DIny naar Amsterdam, naar het COnsulaat van Frankrijk waar haar handtekening gelegaliseerd moet worden.
Samen met Leo gaan we op een vrijdag vroeg op pad. Bij het consulaat aangekomen, spreekt die dame alleen maar frans. En tante Diny babbelt vrolijk door in het Nederlands, hele verhalen over haar wonen in Frankrijk. ...
Ik: "tante DIny, ze verstaat u niet, u moet even in het frans praten".... en vrolijk babbelt ze verder in het Nederlands, tegen die mevrouw....
Maar de handtekening wordt gelegaliseerd. Ze weet niet meer hoe je Gingaud, de naam van haar man schrijft.
Op de terugweg is ze stil, het is ook een vermoeiende ochtend geweest en dus gaan we gezellig een stukje wandelen en iets eten en dan terug naar het appartement.
Daar aangekomen treffen we voor de ingang, Diny van de dagopvang, die tante Diny goedendag zegt. En wat denk je.... tante Diny antwoordt haar in het frans. En toen ik die middag nog even haar belde, nam ze op en praatte frans........

Ja, met regelmaat weet ze het niet meer en dat sterkt mij in het maken van foto's. En dan vooral foto's waarin ik kan laten zien, dat ik haar toch ook nog aan het lachen kan krijgen, want, dat doet ze steeds minder.
En ik geef haar mijn camera in de hand: "Ik maak een foto van u, dan maakt u een foto van mij!"
Lachen dat ze deed, ik de camera op live view, misschien ziet ze dan iets.... nee hoor, dus ik zo bukken (lag bijna op de grond) zodat ik ook op de foto kom en hieronder is het resultaat. Het was wel heel gezellig

Augustus 2013
Deze maand gaat in een stroomversnelling. Riëtte, Maartje en ik gaan een kijkje nemen en laten ons voorlichten over dagopvang voor tante DIny. DIt is voorgeschreven door de geriater en wij willen dat ze op een goede plek terechtkomt.
Daar waar ze ook wat kunnen met haar slechtziendheid.
We gaan op een vrijdag kijken bij de Amaliazorg in het gebouw van de Catharinenberg. We worden hartelijk ontvangen in de woonkamer van de dagopvang. Het is er gezellig, knus, vriendelijk en.... kleinschalig. Er wordt ons uitgelegd, wat er zoal gedaan kan worden en we zijn eigenlijk wel enthousiast. Tante Diny, kan hier lopend naartoe en van hieruit, kan ze makkelijker, wanneer dat aan de orde zou komen, doorstromen naar de afdelingen.
Ook wordt ons gezegd dat er momenteel geen wachtlijst is.
We gaan met een goed gevoel weg bij de dagopvang van de Catharinenberg.
Daarna gaan we naar De Vlasborch in Vught, die biedt zorg en begeleiding aan volwassenen en ouderen met een visuele beperking. Daar kunnen ze vooral iets voor haar betekenen mbt. haar slechtziendheid. We zijn alledrie enthousiast, wat wordt daar veel met de mensen gedaan. Ze moet dan 2 keer per week met de taxi naar Vught. Dat zien wij eigenlijk niet zitten.... wij hebben al visioenen van tante Diny die om 6 uur 's ochtends al beneden in de hal zit te wachten op de taxi die om half 10 komt. En we krijgen te horen dat wanneer ze verder dementeert, ze niet meer op de Vlasborch kan komen, dan zouden we dus over een poosje weer op zoek moeten naar een andere opvang.
Bij Maartje praten we nog even na en we zijn het er samen over eens, we gaan haar opgeven bij de Catharinenberg.
Maartje is dan degene die het nieuws aan tante DIny gaat brengen. En wonder boven wonder neemt ze het goed op.
En dus wordt er actie ondernomen en vanaf dinsdag 20 augustus mag tante Diny naar de dagopvang.
Hieronder twee foto's van tante Diny met Diny, de begeleidster op donderdag.

Even een stukje uit mijn email aan Maartje en Riëtte. (we doen dit sinds maart steeds om van elkaar te weten wat er speelt. Helaas kan tante DIny niet altijd goed zeggen wat er bv bij de huisarts is besproken)

Mail van mij dd. vrijdag 16 augustus 2013  nadat ik haar aan de telefoon had gehad:
"Ze was gaan gymmen, ze was het niet vergeten, maar de mensen belden haar wel op waar ze bleef????  En daarna was ze gaan eten. Toen ze thuis kwam was ze heel moe en is ze in een stoel in slaap gevallen. Maar er was vandaag niemand geweest, helemaal niemand.
“Ik zie nooit iemand van de familie?” waren haar woorden.
En heb je Riëtte en Maartje ook niet gezien deze week? Nee die hebben het veel te druk  en Maartje die is gisteren pas thuis gekomen van de vakantie, dus die heeft het veel te druk met wassen, maar die zal zo wel komen. (uit de mails wist ik dat Maartje en Riëtte deze week verscheidene keren bij haar waren geweest)
Daarna zei ze dat het morgen middag wel heel vervelend gaat worden. Ik natuurlijk: hoezo dan?
Morgenmiddag gaat ze naar waar ze me naar toe doen, wat de familie wil, maar met mij overleggen ze niet en ik blijf daar niet slapen, dat ze dat maar niet denken!
Ik geprobeerd haar te kalmeren en dat dat zeker niet morgenmiddag is. En dat niet DE familie, maar dat wij daar voor haar zijn geweest om zeker te weten dat ze daar niet alleen maar op een stoel zit. Ja, dan sluiten ze me op.
Ik zei, dat denk ik toch niet! U gaat daar aan activiteiten meedoen als wandelen en zo, ze wist van niks. Er wordt niets met mij overlegd.
Ook nog eens uitgelegd, dat de arts dat voorgeschreven heeft. Ja dat zeggen ze allemaal, maar de arts heeft dat niet met mij besproken. Echt wel tante Diny.
Ze was er echt af vandaag. Haar ogen dat is het ergste, ze kan niet meer lezen, alleen maar kleuren en donker en licht zien, en daardoor komt het allemaal.
Ik heb haar maar een beetje laten doen en praten.
Ook wilde ze terug naar Frankrijk dan was ze ons tenminste niet meer tot last en gaat ze weer haar eigen dingen doen,
Want hier zit ze toch maar iedere avond alleen…. Huh… dat was in Frankrijk ook!"

En dus op 20 augustus is het zover, tante Diny gaat naar de woonkamer van de Amaliazorg. En meteen heeft ze het naar haar zin.
Al mijn angsten zijn gelukkig niet uitgekomen, maar tjonge, heb er een nacht niet van kunnen slapen.
Snel raakt ze ingeburgerd en ik ga de eerste donderdag dat ze daar is bij de dagopvang op de koffie. Ik mag komen wanneer ik wil.
De week daarop is er een groot feest bij de Catharinenberg, het 1-jarig bestaan en dat wordt groots gevierd. Op donderdag is tante Diny op de dagopvang en gaat ze met die groep meedoen aan de activiteiten en ik vraag aan Diny of ik mag komen om foto's te maken. Ik mag en ik maak foto's van iedereen, maar van mijn weer blije tante in het bijzonder.

Dit vond ik ook zo'n mooi moment, zo lief als die Berber Sennenhond is. En tante DIny altijd al gek op dieren. Een bijzonder moment.

Ik ga met haar door het park en hier krijg ik een telefoontje van de makelaar.... er is een koper voor het huis......

Hieronder bij dit spel, sjoelen, vertelt ze me dat ze dat 's ochtends ook gedaan had en dat ze had gewonnen.

Ik zie dat het goed is, dat ze hier naartoe gaat, ze heeft plezier, babbelt en de mensen zijn erg aardig. Het is een fijne groep mensen, een warm bad voor haar.
Nu maar hopen, dat met de regelmaat die deze dagopvang gaat geven, de dementie een halt toegeroepen wordt... niets is minder waar.
We gaan nog mee doen aan een tombola en wat denk je, het ene cadeautje na het andere. Want ja, morgen is ze jarig.
30 augustus 2013 en tante Diny wordt dan 88 jaar.

En ze zegt tegen me: ik wil het heel groot vieren, want ik wordt 90! En over 2 jaar 100.

mei t/m juli 2013
Tante DIny heeft lichamelijk klachten. Ze heeft erg veel pijn aan haar voeten en dus is Maartje met haar naar de huisarts en van daaruit doorgestuurd naar de orthopeed. Enige jaren geleden is ze aan haar voeten geopereerd. volgens Maartje zitten de pinnen nog in haar tenen.
De orthopeed onderzoekt haar en de diagnose is... er wordt niets meer aan gedaan. Ze wordt doorverwezen naar een orthopedisch schoenmaker, die voor haar aangepaste schoenen gaat maken.
De enige schoenen waar ze momenteel een beetje op kan lopen, zijn pantoffels. Ze zien er wel niet als pantoffels uit.
In de tijd van het passen en maken van de schoenen, klaagt tante Diny steen en been. Ze heeft het er maar over, dat ze niet begrijpt dat ze hier niets aan haar voeten kunnen doen. In Frankrijk doen ze dat wel. Waarom doen ze dat hier niet. Na enige weken, zegt ze dat ze naar de huisarts wil, want er moet toch iemand iets met haar voeten kunnen doen, een operatie, zodat ze geen pijn meer heeft. Ze weet zich niet meer te herinneren, dat ze al bij een orthopeed is geweest en dat ze doorverwezen is.
Het mooie is, als ze bij de orthopedisch schoenmaker komt, moet ze een klein trapje op en op een stoel gaan zitten. Ze toornt dan boven Niels van Gils en mij uit. Ja, zegt ze dan, dit is mijn troon. Ik ben de koningin....
Na heel veel keren teruggaan, zijn eindelijk vanaf half juli de schoenen helemaal in orde en hoor je haar niet meer over pijnlijke voeten.

Ik neem haar nog steeds iedere donderdag mee op pad. Hieronder zijn we naar de watermolen van Spoordonk gegaan. Lekker samen genieten van het uitzicht en van de tapas.

Tijdens de gesprekken die ik met haar heb, valt het me op hoe veel dingen ze door elkaar haalt. Ze gooit jaartallen door elkaar, noemt Emmie, Jantien en omgekeerd. Weet niet meer hoe Leo heet... doe maar de groeten aan jouw man. Ze kan geen volgorde meer in gebeurtenissen noemen en is geboren ergens in 18.
Ja 30 augustus 1925...dus waar die 18 nu weer vandaan komt?
Dan zegt ze verscheidene keren, dat haar hersenen zo in de war zijn en dat ze eens met de huisarts wil praten.
In Frankrijk zag en sprak ze haar huisarts iedere maand, omdat ze dan de herhalingsrecepten moet aanvragen. Maar in Nederland werkt het iets anders met Huisartsen, je gaat er niet zomaar naartoe. En de huisarts hier heeft misschien wel 4 keer zoveel patiënten als de huisarts in het o zo kleine Peyrat-le-Chateau.....
Maar goed, in juni gaat Maartje met tante Diny naar de huisarts, en ze wordt getest. Daarna wordt ze door gestuurd naar de geriater. Ook daar ondergaat ze de nodige testen. Ze vindt zelf dat ze ze wel goed gemaakt heeft.
In die periode neem ik haar mee naar het dorp en de markt in Oisterwijk en eten we een ijsje.

En dan begin juli krijgt tante Diny de uitslag van de testen te horen van de geriater. Maartje gaat met haar mee.
En de uitslag is dramatisch: Alzheimer. En het is al duidelijk zichtbaar op de hersenfoto's.
Maartje legt het nog eens goed uit aan tante Diny, u bent dement, dementerend.
Het lijkt of het niet echt tot haar doordringt. En weken later, heeft ze het er weer over, dat haar hersenen zo in de war zijn en dat ze een gesprek wil met haar huisarts... en dit wordt herhaald en herhaald.
De uitleg dat ze daar al geweest is en dat ze al door is gestuurd en dat de uitslag dementie is.... dat is niet waar.
Ondertussen hebben we ook geregeld dat tante Diny 2 keer in de week gaat eten in het restaurant, zodat ze dan niet zelf hoeft te koken.
In juli komt de dochter van ome Louis, Sylvie een paar dagen naar tante Diny.... ze is een week vantevoren al helemaal in de war en wil dan al op een stretcher gaan liggen, want Sylvie mag in haar bed....
Jammer dat ik toen geen foto van hen gemaakt heb.
31 juli 2012 wanneer het heel erg warm is neem ik haar een dag mee naar mij. Lekker in de tuin. Ze geniet en ik maak een foto. Zo zie ik haar niet zo vaak meer...
Ze is nu 1 jaar in Nederland.

Maart t/m april 2013
Deze maanden merken we dat tante DIny geen nieuwe dingen zich eigen kan maken. Het nieuwe inductiefornuis kan ze niet bedienen. Ze ziet de tiptoetsen niet en kan de oven na meerdere malen uitleg en samen met haar doen niet aanzetten.
Een pizza verwarmt ze in de magnetron.... is toch niet lekker, denk ik dan.
In ieder geval maken Riëtte, Maartje en ik ons regelmatig zorgen om haar. Ze is verward, zoekt een sleutel om de voordeur beneden open te doen wanneer er aangebeld wordt.
Ze zet een metalen pan met een ei in de magnetron om een ei te koken. Het wil er maar niet in, dat metaal niet in de magnetron kan, maar op de inductie en dat de glazen schalen niet op de inductie, maar in de magnetron kunnen... Ze is behoorlijk de weg kwijt met het koken en dat was altijd haar grote passie. Want wie kon er nou lekkerder koken als tante Diny. Haar dinertjes en haar toetjes... vooral de chocolademousse... zijn bij menig neef en nicht bekend. Wanneer je bij haar op visite kwam in Frankrijk werd je altijd ontvangen met de heerlijkste gerechten.
En helaas ondanks regelmatig met haar koken, lukt het gewoon niet.
Ook haar geliefde broodbakmachine kan ze niet meer bedienen. Dat ze 4 uur moet wachten tot een brood klaar is, dat begrijpt ze op de een of andere manier niet. Steeds is het brooddeeg een smurrie, omdat ze het stopzet wanneer het piept... en het piept dan om er nog iets toe te voegen. Dat het deeg dan nog moet rijzen en bakken, dat begrijpt ze niet. Het apparaat is kapot.
Riëtte en ik hebben allebei het apparaat al eens mee naar huis genomen om te kijken of het stsuk is, maar het machine maakt heerlijk brood... En dat het dus aan haar ligt, ja dat wil ze niet weten.
Regelmatig is ze erg opstandig of het tegenovergestelde, zielig, verdrietig.
Ook merken we, dat ze haar appartement nog steeds niet eigen gemaakt heeft. Wanneer ze iets wil pakken in de badkamer, loopt ze zo de "bijkeuken" in. Wanneer ze iets uit de koelkast wil pakken, staat ze bij de televisie. Wil ze iets in de keuken pakken, loopt ze naar de werkkamer.
En steeds vaker zegt ze, was ik maar in Frankrijk gebleven, ik wist wel dat ik niet moest verhuizen. Daar zou ik dit allemaal niet hebben...

Ze geniet als ze een keer mee mag.
Hieronder op de foto in maart met Jantien, de dochter van Riëtte, die ze regelmatig verwisselt met mijn dochter Emmie. Jantien werkt bij de Amaliazorg en komt tante Diny dan ook regelmatig tegen.

Op een mooie zonnige dag in april neem ik haar mee naar de bossen van Oisterwijk. We wandelen naar de Venkraai, gaan daar lekker buiten lunchen en wandelen dan langs het ven terug naar de auto. Ze geniet.
Ja de bossen, daar voelt ze zich thuis.
We komen een boom tegen en van die boom moet ik een foto maken, want die is zo apart.
Ik doe wat me gevraagd wordt en nog maanden heeft ze het over de boom in het bos.

(de kwaliteit van de foto's is erbarmelijk, maar ik mocht niet flitsen in het museum. Maar toch wil ik jullie een impressie laten zien.)
Februari 2013
Vanuit de Amaliazorg wordt een busreis georganiseerd naar het Gemeentemuseum in Den Haag. Tante Diny heeft jaren gewoond en gewerkt in Den Haag, dit is dus voor haar "bekend" terrein. Maar ja als je niet goed ziet, zul je dan nog punten herkennen na 30 jaar?
Ik ga het avontuur met haar aan en stap op donderdag 7 februari 2012 in de bus naar het gemeentemuseum.
Bij het rondje door Den Haag wat we maken, herkent ze wel de gebouwen van het Binnenhof en de Hofvijver. We rijden langs de ambassades, maar ik weet niet wat ze allemaal ziet en of ze het herkent.

De busreis is inclusief entree, kopje koffie en lunch.
Hier drinken we allen gezamenlijk een kopje koffie. Tante Diny is hier middenin te zien. Onbewust van de omgeving, altijd rommelend in haar tas.

Daarna gezamelijk het museum in. WIj gaan mee met de ronde langs de schilderijen die uit het Mauritshuis komen. Het Mauritshuis wordt verbouwd. De muren hebben allemaal verschillende kleuren en dit stuk van het museum is erg donker, helaas moeilijk te fotograferen.

We krijgen een gids, die via een microfoon met ons praat. Wij krijgen allemaal een koptelefoon op onze oren, zodat we kunnen horen wat ze zegt. Voor tante Diny helemaal goed, ook haar gehoor gaat namelijk wat achteruit. Hier legt de gids tante Diny uit hoe het moet en op welk knopje ze moet drukken om de goede gids te horen.

Na deze rondleiding gaan we gezamenlijk lunchen. Gezellig aan grote tafels.
Na de lunch weer terug naar het museum, waar we weer een rondleiding krijgen. Een tentoonstelling van Gustave Cailleboute. Ik val met mijn neus in de boter, want wat een schitterende fotografie van Parijs uit het begin van de 20e eeuw. Tijdens de rondleiding wordt er dan ook veel over Frankrijk gesproken.

Hieronder tante Diny bij een schilderij van Gustave Cailleboute, die veel gewone werkers en gewone dagelijkse taferelen schilderde

Dit schilderij herinnerde tante Diny aan een schilderij dat ze zelf in haar slaapkamer heeft hangen en wat een zoon van een klant eens heeft geschilderd voor haar.

Tante Diny voor een echte Monet!

Bij het naar buiten komen zegt ze tegen me: Als straks mijn huis verkocht is dan gaan we samen een week op vakantie in Den Haag en dan laat ik jou Den Haag zien en gaan we kijken wat er allemaal nog hetzelfde is als 30 jaar geleden. Want ik ken hier de weg!
De dag verloopt gezellig, ze babbelt en heeft plezier. In plaats van nog een uurtje op eigen gelegenheid door het museum te lopen was iedereen het ermee eens, dat we langs de boulevard van Scheveningen zouden rijden. Even een blik op de zee.
Daarna verlaten we Den Haag.
Terwijl we Den Haag uitrijden, en over de snelweg rijden, zegt tante Diny ineens: Ik weet waar ik ben!
Ik: Oh, ja, waar bent u dan?
Tante Diny: Ik rij nu naar huis.
Ik: Ja, dat klopt.
Tante Diny: Naar LImoges.
Ik: Nee, tante Diny, we rijden naar Oisterwijk. Weet u dan nog waar we geweest zjin?
Tante Diny: Ja hoor, in Parijs.
Ik: Nee tante Diny, we zijn net in Den Haag geweest.
Tante Diny: Nee! Ik weet toch wel waar ik geweest ben, en zie maar daar buiten dat is de weg van Parijs naar het zuiden. Dat zie je aan die windmolens.......
Ik was zelf even de weg kwijt. Waar ziet ze nu toch die windmolens.... Opeens viel bij mij het kwartje. Ja, de windmolens die staan inderdaad langs de weg als je vanuit Parijs richting Limoges rijdt. En die windmolens die staan hier niet, hier staan lantaarnpalen langs de weg.
Ik probeer het uit te leggen, maar dan is ze koppig en stellig en niet voor reden vatbaar. En dus... ja tante DIny, we rijden vanuit Parijs naar huis.....
Ja, Parijs, dat was de laatste rondleiding door het museum...... er werd veel over Parijs gesproken, waar haar man geboren en getogen is en waar Maman, de moeder van ome Louis tot haar dood woonde en waar enkele van de kinderen van ome Louis nog wonen.

De rest van de busreis is ze stil.
En wanneer we terug zijn in Oisterwijk gaan we met zijn tweetjes lekker frietjes eten met een kroketje, want die had ze nog niet op sinds ze weer in Nederland woont.

De busreis heeft veel indruk op haar gemaakt.
Nog maanden later heeft ze het erover, dat ze naar Parijs is geweest.

Augustus t/m december 2012
En dan begint het .... het mantelzorgen voor tante Diny.
Ik doe dit samen met 2 nichtjes en gekscherend noemen wij elkaar... de drie Zusketiers.
RIËTTE, een net iets oudere nicht, maar eigenlijk mijn beste vriendin, neemt de financiële en gewone administratie van tante Diny op zich. Tante Diny kan niet meer goed lezen door haar steeds verder achteruitgaande ogen.
Ook heeft Riëtte geprobeerd om van alles via Visio in Breda te regelen. Een daisyspeler, zodat tante Diny weer boeken kan luisteren met een makkelijk te bedienen apparaat voor luisterboeken, een nieuwe kleuren "loep" zodat ze zelf weer teksten kan lezen en foto's kan kijken onder de vergroter. En er is zelfs een ergotherapeute komen kijken hoe ze in huis rijlt en zijlt.
MAARTJE, mijn jongste nichtje, is doktersassistente, dus zij stelt voor om voor tante Diny alle medische zaken op zich te nemen. En dus, een bezoek aan de huisarts, de cardioloog, de geriater, de orthopeed, en ook de verzorging vanuit Amaliazorg, die tante Diny steeds meer nodig heeft.
Het begint bij het uitzetten van de medicijnen, maar na een poosje blijkt, dat tante Diny niet meer in de gaten heeft dat ze de medicijnen al ingenomen had (het gaat dan om bloedverdunners) en al begint aan de volgende dag....
En ik, ik zeg altijd, ik ben de pretletter. Ik neem tante Diny bijna iedere donderdag mee, ben de hele dag bij haar en we ondernemen van alles, van boodschappen, een dagje weg, tot ergens lekker gaan lunchen of een wandeling door het bos.
Maar daarnaast, regel ik alle franse contacten, en die zijn er nogal wat, nu het huis van tante DIny te koop staat. Contact met de makelaar, met de notarissen en met de kinderen uit het vorige huwelijk van ome Louis. Komen er franse documenten bij tante Diny, bv. over de belastingen, dan komt die post bij mij.

Zo tutteren we een tijdje door, ik heb helaas geen foto's gemaakt van die leuke uitjes. Maar op zondag 30 december 2012 neem ik mijn camera mee.
Deze dag is een mooie zonnige dag en ik neem haar mee naar de bossen van Oisterwijk. We wandelen een stukje en gaan bij Klein Speyck wat drinken.
Ze geniet en ik heb net een nieuwe lens, mijn 50mm 1.4 ..
Mag ik een foto maken van u vraag ik... en ja hoor, dat vind ze geen probleem.
Ik zet de foto's om naar zwart wit.... vind ik hier mooier.

Heerlijk een kopje Gluhwein....

En het verzoek om samen op de foto te gaan.
Nadat we lekker gegeten hebben, een kopje soep en een kaasplankje. Ze geniet zichtbaar!

Ja en nu ik hier zo naar terug kijk, is het wel jammer dat ik niet meer foto's van deze periode heb.

30 augustus 2012
Vandaag viert tante Diny haar 87e verjaardag. Voor het eerst sinds jaren viert ze haar verjaardag in Nederland en natuurlijk zijn haar 2 jongere zussen bij haar op visite.
Zie je enige gelijkenis?

Tante Diny heeft vroeger voor deze dames gezorgd, omdat ze zeker 10-12 jaar ouder is.
Mooi, het pakje dat ze hier aan heeft, is het pakje wat ze voor het eerst droeg toen leo en ik in 1984 trouwden. Ja, ze gooit niks mijn, mijn tante....

Zo lacht ze, doet ze mee met het gesprek en dan ineens.....

Valt ze stil en keert in zichzelf. Dit doet ze vaker.

De eerste 3 weken van juli staan in het teken van de verhuizing.
Eerst WIni en Mike, een nicht en haar man, die haar helpen in pakken. Waar bij ze het idee heeft opgevat, dat ze zelf niks mocht doen, maar dat is dus echt niet waar. Bij alles werd haar gevraagd, mag dit weg, of gaat dit mee?
Erg opstandig kon ze zijn.
De volgende week, waren Riëtte en Dion, ook een nicht met haar man bij haar. Die hielpen met de grote stukken uit elkaar halen, inpakken en de laatste administratieve afhandelingen. Ook toen af en toe helemaal overstuur.
De laatste week zijn wij bij haar, om nog even met haar door de omgeving te wandelen, afscheid te nemen van het mooie meer. Ze is vaak verdrietig.
We merken dat ze steeds enkele woorden of zinnen frans spreekt en vervolgens overgaat in het Nederlands.

De buurtjes bieden haar een afscheidsdinertje aan.
Verscheidene buurtjes komen me vertellen hoe goed het is dat Diny naar Nederland gaat. Naar familie, want dat zij haar niet meer begrijpen, haar frans niet meer verstaan. En dat ze steeds na een paar woorden of zinnen overgaat in het Nederlands. Zij die al jaren bij haar wonen, wijzen haar daarop en snappen het. Maar mensen in het dorp en nieuwe mensen doen geen moeite meer om haar te begrijpen.
Maar deze mensen hebben vaak voor haar klaar gestaan en omgekeerd. Bij deze groep mensen voelde ze zich thuis!

Tante Diny heeft het er moeilijk mee, om haar huis en haar thuis, Frankrijk te verlaten. Vooral het achterlaten van het graf van haar man, valt haar zwaar.
We gaan samen nog eens naar het graf en heb daar een foto gemaakt.

Op 18 juli 2012 is het zover, de verhuizing naar Nederland is een feit.
Nog even kijkt ze naar het huis, wat haar zoveel jaren eigen is geworden. Want ja, ze is wel blind, maar dit huis kent ze dan ook echt blindelings. Alles weet ze zonder problemen te vinden. Alles heeft zijn vaste plek.
Dit is vertrouwd, dit is eigen, dit is van haar.

De reis naar Nederland is ze stil.
Een paar dagen logeert ze bij mij en vanaf vrijdag 20 juli gaan we kijken en meehelpen met het weer inrichten van het nieuwe appartement.
Hopenlijk kan ze dit ook weer eigen maken. Want, wat mij opviel... dit huis is spiegelbeeld aan het huis van Frankrijk.
Op zaterdag 21 juli 2012 slaapt ze voor de eerste keer in haar nieuwe "huis".

Alzheimer
Vraag me niet te herinneren
test niet telkens weer mijn verstand
Laat me gaan en weten dat je er bent
Kus me op de wang en pak mijn hand
 
Mijn verwarring is groter dan je denkt
Verdrietig, ziek en verloren in elk moment
Dat ik jou nodig heb dat weet ik wel
Mij vasthoud en laat voelen dat je er bent
  
Verlies alsjeblieft niet je geduld met mij
schreeuw en huil niet als ik raar reageer
Ik kan het echt niet helpen hoe ik ben
Ik kan niet anders, hoe hard ik ook probeer
 
Vergeet nooit dat ik je nodig heb
het mooiste van mij, al lang vergaan
Ik smeek je, hou me vast en van mij
tot dat ik voorgoed ben weggegaan…
 
Menno Drenth (vrije vertaling van gedicht "Alzheimer's Request")

Tante Diny is een oudere zus van mijn moeder. Zelf zonder kinderen, maar gek op de kinderen van haar broers en zussen.
Ik was ook altijd gek op haar.
Al zolang als ik leef, ken ik tante DIny, natuurlijk ze is ook veel ouder dan ik ben en ook ouder dan mijn moeder. Ze kwam vaak bij mijn ouders.
Ze heeft lang gewerkt in lingerie en kledingzaken, in Eindhoven, Bergen op Zoom en later in Den Haag In Noordwijk ontmoette ze ome Louis die werkte bij ESTEC. Een paar jaar later zijn ze in Leiderdorp gaan wonen.
Ik ben vaak bij haar geweest om te logeren. Altijd was ze even gastvrij.
In 1984 een maand na mijn trouwen, vertrekt tante Diny met haar partner en later echtgenoot, de franse ome Louis naar het mooie Lac de Vassivière, midden in Frankrijk. Daar hebben ze samen een huis gebouwd, waar ze van plan zijn tot aan hun dood te wonen.

Ik ga er samen met Leo en later met onze dochters Laura en Emmie, jaar op jaar op vakantie. 2 weken naar het prachtige meer met zijn schitterende natuur. Wanneer wij kwamen, zei ze altijd... nu heb ik ook vakantie. Ik geniet van de gastvrijheid van tante Diny en ome Louis en ben dan ook met Leo getuigen bij hun huwelijk op 6 augustus 1991.
Helaas komt ome Louis plotseling te overlijden op 23 juli 1998 een week voor onze vakantie. Tante Dien is aangeslagen maar herpakt zich en blijft wonen in haar prachtige huisje "boven op de berg".

Eind 2003 slaat het noodlot toe. Tante Diny komt naar Nederland voor een second opinion over haar goede rechteroog. En begin 2004 ondergaat ze de eerste operatie in Rotterdam, het netvlies heeft losgelaten.
Ze blijft 4 maanden bij ons wonen, en ondertussen ondergaat ze in totaal 3 operaties om het oog te behouden. Maar het mocht niet baten.
Als ze teruggaat naar Frankrijk is ze aan 1 oog blind en het andere oog is door dyfterie, gekregen toen ze 18 was, ook flink gehavend. Toch gaat ze dapper door. Een sterke tante mag je wel zeggen.
Terug naar haar geliefde Frankrijk, waar ik weet dat ze goed wordt opgevangen door de buren en de gemeenschap waarin ze leeft.

Toch gaat het op den duur niet zo goed met haar. Haar gezichtsvermogen gaat achteruit en ze voelt zich vaak alleen. De buren verhuizen, komen te overlijden en de nieuwe buren zeggen geen goedendag. Bij de Patchwork wat ze ongelooflijk graag deed, mag ze wel komen op de dinsdagmiddag, maar ze mag niet meer mee met de uitjes. Ze vereenzaamd. Haar steun en toeverlaten, de buurtjes Monique (een fransaise) en Philip (een nederlander) verkopen hun huis en vertrekken naar Nederland. Eind 2011 hakt ze de knoop door en schrijft ze zich in in Oisterwijk voor een seniorenappartement. In mei wordt een appartement toegewezen bij de Amaliazorg, Catharinenberg.
En dus wordt de verhuizing in gang gezet. Maar het gaat haar allemaal te vlug.
Samen met Wini en Mike, Riëtte en Dion en Leo en ik, gaan we haar helpen met verhuizen. Om de beurt, 3 weken op rij zorgen we dat ze de laatste weken in Frankrijk niet alleen is.
Het is juli 2012......